Mục đích của mình viết bài blog này để bạn nhận thức được cái tốt, cái xấu trong lĩnh vực bán hàng đa cấp (Multi-level Marketing – MLM.) hay cụ thể hơn là bán hàng đa cấp Amway. Mình chỉ nói cho bạn hiểu. Còn quyết định làm hay không làm cho Amway Việt Nam hoàn toàn là ở bạn. Nhận thức của mình còn hạn hẹp nên sẽ có vài chỗ có thể sai, điều đó là không thể phủ nhận được.  blog.vohoanghac.com

Câu chuyện trong công viên

Vậy, Amway lừa đảo không ?

Tại sao nhiều người làm Amway thất bại ?

Làm sao để thành công với Amway ?

Bán hàng đa cấp ở Việt Nam cơ bản là không phù hợp

- Bán hàng đa cấp là mô hình kinh doanh sinh ra và phù hợp ở xã hội có trình độ phát triển cao nơi mà pháp luật chặt chẽ, tiêu chuẩn các mặt của cuộc sống là rõ ràng. 1 sp tung ra thị trường phải chịu kiểm soát bởi cái đó. Ở đó người sử dụng và nhà sx nhận thức rằng ở mô hình kinh doanh truyền thống 1 phần lớn giá cả sp bị rơi vào túi các Nhà PP, đại lý trung gian cùng với sự bảo vệ của pháp luật và tiêu chuẩn kia nên họ đã quyết định tìm đến với nhau trực tiếp. Người dùng cũng chính là nhà PP của sp tiếp theo. Tiền cho các đại lý trung gian theo mô hình truyền thống được phân bổ cho người sử dụng cũng là 1 nhà PP trong mô hình bán hàng đa cấp.

- Bán hàng đa cấp ở VN cơ bản là ko phù hợp. Những người hô hào nó chỉ có các chiêu bài chính: Kiếm được nhiều tiền; Học hỏi được kỹ năng; Có cơ hội sử dụng sản phẩm tốt ( và trở thành người dùng thông minh )

- Sản phẩm tốt thì chẳng có ai kiểm soát ( luật thiếu và nhiều sơ hở + tiêu chuẩn chất lượng ko có ) vấn đề đó cho nên ko trở thành người dùng thông minh được.

- Học hỏi kỹ năng và kiếm được nhiều tiền: Muốn có cái này thì phải đi loè người khác bằng chính chiêu bài như trên.

- Người nào có bản chất chà đạp lương tâm + biểu hiện ra bên ngoài ngược lại + khôn khéo mồm mép thì sẽ có thể kiếm được nhiều tiền. Từ trên xuống dưới đều dập khuôn như thế để kiếm được nhiều tiền.

Một hệ thống như thế ở XH VN thì sớm muộn rồi cũng ra gặp vấn đề lớn. Con người lún sâu vào hệ thống đó tự tin khi khua môi mua mép và tự ti khi sống bằng tình cảm và con người thật với người thân và bạn bè.

Muốn kinh doanh gì thì kinh doanh đều phải dựa trên giá trị sản phẩm, giá cả của sản phẩm. Bản thân các loại F1…Fn kia ko sản sinh ra giá trị sản phẩm (giá trị thặng dư). Vô lý và rỗng ngay từ gốc.

- KD truyền thống thì trung bình có khoảng 30-50% giá trị sản phẩm rời vào bộ phận trung gian. Tức là giá trị sản phẩm sẽ tối thiểu = 1/2 giá cả mà người ta mua nó.

- KD đa cấp ở VN cho đến nay thì có thể đánh giá là giá cả mà người mua phải trả cho sản phẩm = 5-10 lần ( hoặc hơn nhiều ) giá trị thực của sản phẩm.

- KD đa cấp được sinh ra dựa trên việc giải quyết cái chi phí 30-50% giá trị sản phẩm kia thay vì rơi vào túi của người ko sử dụng sản phẩm thì:

+ Phần đó rơi vào túi người sử dụng sản phẩm ( cũng là nhà PP ).

+ Có bao nhiêu nhà PP ( các F ) và cơ chế hoa hồng thế nào ko cần quan tâm chi tiết ( do mỗi cty 1 quy định ) nhưng tổng số ko được lớn hơn con số 30-50% mà bộ phận trung gian của KD truyền thống lấy đi.

Nhưng thực tế thì tổng số tiền chi hoa hồng hiện nay là 1 con số khổng lồ, vô cùng phi lý nên giá cả sản phẩm người mua phải được nâng lên rất cao như chỉ ra ở trên.

Ở nước các nước có trình độ phát triển cao thì sản phẩm đưa ra thị trường mặc nhiên phải tuân thủ các tiêu chuẩn cao về chất lượng, đồng thời đảm bảo hợp pháp. Còn ở VN luật pháp lỏng lẻo, sơ hở, thiếu rất nhiều đồng thời tiêu chuẩn chất lượng hầu như ko có có hoặc có thì cũng lỗi thời và ko được thực thi tốt.

Sản phẩm mấy cty bán hàng đa cấp đưa ra ở thị trường VN thường là:

- Nguyên lý kinh doanh:

+ Loại sản phẩm: thường là loại sản phẩm có tiêu chí đo lường mập mờ hoặc đòi hỏi công cụ khoa học hiện đại mới có thể phân tích và đánh giá nó được. Kinh doanh đa cấp ko bao giờ kinh doanh sản phẩm kiểu như smartphone, máy tính các loại … mà toàn là kiểu như sản phẩm “hỗ trợ điều trị bệnh”, hoá mỹ phẩm, kem đánh răng …

+ Chất lượng: sp của mô hình kinh doanh đa cấp tối thiểu đảm bảo ko độc hại. Đây là nguyên lý tối thượng để cho 1 công ty kinh doanh đa cấp có thể tồn tại. Tôi thường nói đùa là bét ra thì nó sẽ làm từ bột mỳ, bột gạo gì đó.

- Thực tế:

+ Thông tin thành phần: Không có hoặc có nhưng ko rõ ràng về hàm lượng.

+ Thông tin nơi sx: Không có bất cứ thông tin về nơi sản xuất rõ ràng. Chỗ nào cũng ghi Made in USA gì đó nhưng ko có bất cứ 1 điều gì khẳng định được cái này. In ấn dễ ko.

+ Thông tin về tác dụng của sản phẩm: tác dụng của sản phẩm chỉ truyền miệng mà ko bao giờ được ghi trên nhãn sản phẩm hay tờ hướng dẫn đi kèm.

Có nhiều thứ thuộc về nguyên lý sẽ chỉ ra mô hình đó còn quá nhiều vấn đề. Đừng lấy những ví dụ kiểu này rồi áp dụng sang kinh doanh đa cấp để nguỵ biện hoặc tự huyễn hoặc mình. 2 thứ đó ko áp dụng tương đương được vì điều kiện để áp dụng tương đương là phải tương đồng về hầu hết các yếu tố liên quan.

KD đa cấp là 1 mô hình được sinh ra tự nhiên ở 1 đất nước có trình độ phát triển cao, nơi mà KH – người dùng và nhà sx nhận thấy cần bỏ qua khâu trung gian ( đại lý ) để làm việc trực tiếp với nhau. Vì người dùng đã có pháp luật và tiêu chuẩn kia làm chỗ dựa cho họ yên tâm, còn nhà sx thì muốn chia sẻ số tiền vào túi đại lý kia cho người dùng để người dùng được hưởng nhiều hơn ( giá sp thấp hơn, hoa hồng pp ). Nó phải là sự tất yếu như thế. Nó tồn tại được là tồn tại ở Mỹ 50 năm ko phải ở VN. Hồi giáo cực đoan còn tồn tại lâu hơn con số 50 năm nhiều. Hơn nữa xu hướng KD đa cấp mới chỉ nổi lên 1 phần trong xã hội đó, chưa thành 1 xu hướng có tiếng nói mạnh mẽ hoặc chủ đạo trong nền kinh tế Mỹ đâu. Nếu nó tiên tiến thực sự thì nó đã phát triển như vũ bão, chiếm tỉ trọng lớn và lan tràn ra khắp thế giới, gây nghiện như là Facebook ý.

Có 1 điều nữa liên quan đến khẩu hiệu hô hào của KD đa cấp: “chia sẻ cơ hội được sử dung sản phẩm tốt – qua đó biến mình thành người dùng thông minh”. Sản phẩm tốt là sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng nhất định, đáp ứng được nhu cầu của 1 nhóm người nhất định. Điều quan trọng là cái cơ hội đó phải mang lại cho người dùng 1 sản phẩm có giá trị/giá tiền tốt hơn so với sản phẩm của mô hình truyền thông thì đó mới là mô hình tiên tiến hơn và đáng được tồn tại. Trong khi ở VN thì ngược lại.

Ở VN, trình độ phát triển phọt phẹt về nhiều mặt cho nên mô hình kinh doanh truyền thống là tất yếu và cần thiết để quyền lợi của người dùng được đảm bảo và để nhà sx được đảm bảo rằng sản phẩm của mình sẽ được người tiêu dùng đón nhận.

Người tham gia bỏ tiền mua sản phẩm để được tham gia vào mạng lưới: điều nay ko nói lên mạng lưới đó lừa đảo hay ko dù dó là dụ dỗ hay tự nguyện:

- Việc họ tham gia vào để bán sản phẩm cho người khác không đồng nghĩa với việc cấm họ mua chính sản phẩm đó để tiêu dùng ( qua đó đóng 2 vai trò vừa là nhà PP – vừa là người tiêu dùng ). Mỗi 1 công ty – 1 mô hình cụ thể sẽ có 1 phương thức lý luận – tư duy kinh doanh của mình. Việc mua sản phẩm để được tham gia vào mạng lưới là yêu cầu để chứng tỏ người đó hiểu biết về chính sản phẩm đó, để người đó chứng tỏ được rằng họ nghiêm túc – “vì nghĩa lớn” khi đi “chia sẻ cơ hội sử dụng sản phẩm tốt – qua đó trở thành người dùng thông minh”. Một trong những mục đích nguyên gốc của KD đa cấp là chia sẻ cơ hội sử dụng 1 sản phẩm tốt xét theo tiêu chí là giá trị tuyệt đối của nó lớn và giá trị/giá cả của nó lớn hơn sản phẩm được kinh doanh theo mô hình truyền thống.

- Ở bên ngoài, ko phải là người tham gia hệ thống ta cũng khó có thể khẳng định được là người đó bị dụ dỗ hay 1 hệ thống KD đa cấp có tính chất lừa đảo được quy định bằng yếu tố “dụ dỗ”. “Dụ dỗ” chỉ là yếu tố phần nhiều mang tính cảm tính. Đối với người này ( hay người ngoài ) là dụ dỗ nhưng đối với người khác ko phải là dụ dỗ mà chỉ là điều kiện để tham gia vào mạng lưới. Tại sao bạn ko nghĩ rằng người tham gia vào đã và đang nhận thức rằng đó là sản phẩm tốt, 1 mô hình tiến tiến hấp dẫn cả về ý nghĩa lớn lao của nó lẫn thu nhập có được.

- Lợi nhuận sinh ra do họ lừa lẫn nhau: lợi nhuận sinh ra chỉ khi sản phẩm đó được tiêu thụ đến nhiều người hơn, nhiêu cấp độ hơn. Thực ra về bản chất ko phải là lợi nhuận sinh ra từ hoạt động đó mà có thể gọi là lợi nhuận được hiện thực hoá từ những hoạt động đó. Lợi nhuận vốn dĩ nó đã được “hoạch định” ngay từ ban đầu với xuất phát điểm là 3 yếu tố: giá trị sản phẩm – giá cả sản phẩm – tỉ lệ chia phần chênh lệch giữa giá trị và giá cả đó cho các nhà PP. Tỉ lệ này nhỏ hơn tỉ lệ của mô hình truyền thống thì là kinh doanh ko có tính chất lừa đảo còn tỉ lệ này lớn hơn tỉ lệ của kinh doanh truyền thống thì kiểu gì nó cũng mang tính chất lừa đảo.

Thực tế cho đến nay ở VN tất cả các công ty KD đa cấp đều có tỉ lệ chia cho nhà PP xét tổng các cấp độ ăn hoa hồng từ 1 sp là siêu lớn, vượt xa rất nhiều so với tỉ lệ của KD truyền thống. Lừa đảo chính là như thế.

- Phí gia nhập: loại phí này là biến tướng cho hình thức thu nhập của người cấp trên. Biến tướng này phát sinh từ 2 yếu tố: mục đích ban đầu của hệ thống là lừa đảo và người tạo dựng mô hình và ngyên lý cho hệ thống muốn có 1 sự đảm bảo việc tham gia của 1 cấp dưới là có cơ sở vứng chắc hơn nhằm tránh 1 hệ thống lỏng lẻo khi càng sinh ra nhiều cấp dưới hơn.

Với amway, việc người tham gia bị thu phí hay ko thu phí, mua sản phẩm hay ko không không đảm bảo rằng tổng hoa hồng của các cấp thu được từ việc bán 1 sản phẩm nhỏ hơn con số chi cho hệ thống trung gian của mô hình truyền thống.

“Chất lượng sản phẩm, đắt hay rẻ thì do người mua quyết định”: E nói điều này là 1 nguỵ biện hoặc là 1 nhận thức sai lầm. Chất lượng sản phẩm trên đời này đều có tiêu chí và tiêu chuẩn của nó. Đắt hay rẻ là đắt hay rẻ so với sản phẩm cùng loại đã có trên thị trường và so với chính chất lượng sản phẩm đó có được. Người mua không quyết định chất lượng sản phẩm, người mua không quyết định trực tiếp đến việc đắt hay rẻ của sản phẩm vì chất lượng và giá cả đã do nhà sx hay người tạo dựng hệ thống đó quyết định từ đầu rồi.

Người dùng, ở điều kiện hoàn cảnh thông thường khi mua – nhất là ở VN, không có khả năng xác định chính xác được rằng chất lượng sản phẩm đó đó không tốt ( so với tiêu chuẩn chất lượng và so với giá tiền bỏ ra ). Thuận mua vừa bán là phải trên cơ sở người mua biết rõ chất lượng sản phẩm đó. Điều này chỉ có được khi nhà sx công bố và cam kết về chất lượng sản phẩm, chỉ có được khi sp đó được các tổ chức uy tín thứ 3 kiểm nghiệm, xác nhận hay kiểm soát nó.

Điều cuối cùng, hãy bỏ ra 30 phút để đọc hết các comment của mọi người, khen có, chê có trong bài viết này nhé 

Luật về bán hàng đa cấp tại Việt Nam và AMWAY